Một trong những công cụ nổi tiếng thế giới để kết nối giữa cha mẹ và con cái đó là PCIT (Parent-Child Interaction Therapy). Phương pháp này là phát minh của một giáo sư tâm lý học người Mỹ và đã được ứng dụng rộng rãi trong suốt 50 năm qua. Ban đầu PCIT được dùng để trị liệu cho những trẻ từ 2-7 tuổi và có vấn đề về hành vi (hay nổi cáu, không theo hướng dẫn, tăng động giảm chú ý …). Nhưng đến nay PCIT đã được coi như một công cụ để kiểm tra và gia tăng sự kết nối giữa cha mẹ và con cái, tạo dựng mối quan hệ gia đình, là phương pháp để cha mẹ hỗ trợ trẻ học tập và phát triển lành mạnh.
PCIT giải quyết vấn đề gì?
Đây là quá trình cha mẹ/người chăm sóc trẻ được tư vấn, đào tạo, hỗ trợ để có được những kỹ năng tương tác với trẻ nhằm giúp trẻ điều chỉnh những vấn đề về hành vi.
Phương pháp này bắt đầu bằng việc trang bị kiến thức, kỹ năng và yêu cầu thực hành ở cha mẹ/người chăm sóc trẻ thay vì chuyên gia làm việc trực tiếp với trẻ.
Về thực chất mối quan hệ và giao tiếp giữa cha mẹ và con cái thay đổi sẽ tác động lên nhận thức, hành vi của trẻ. Tất nhiên phương pháp trị liệu này chủ yếu thực hiện với trẻ nhỏ khi trẻ còn đang phụ thuộc và bị ảnh hưởng nhiều bởi cha mẹ.
PCIT giải quyết như thế nào?
Giai đoạn 1 cha mẹ sẽ được hướng dẫn để follow trẻ, biết cách khích lệ trẻ chơi và trẻ dẫn dắt, cha mẹ học cách hưởng ứng, động viên và gợi mở - tuyệt đối cha mẹ không can thiệp, dẫn dắt hay áp đặt trẻ.
Giai đoạn 2 cha mẹ sẽ là người định hướng, dẫn dắt trong các hoạt động tương tác với trẻ nhằm tạo ra những ảnh hưởng, can thiệp và điều chỉnh hành vi có vấn đề của trẻ.
PCIT hướng đến gia tăng mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, trang bị kỹ năng điều chỉnh hành vi của cha mẹ/người chăm sóc chứ không phải dùng các biện pháp thúc đẩy trẻ thay đổi. Đây thực chất là áp dụng kỹ năng làm cha mẹ tích cực và hướng đến phong cách làm cha mẹ dân chủ (authoritative) mà mình đã có dịp giới thiệu.
PCIT dùng những công cụ gì?
Cha mẹ được tham gia các buổi hướng dẫn về kỹ năng tương tác với trẻ, giúp cha mẹ hiểu trẻ và quản lý (kiểm soát) được hành vi của mình khi giao tiếp với trẻ (đặc biệt trẻ có vấn đề về hành vi).
Cha mẹ thực hành với sự quan sát, hướng dẫn và đánh giá của chuyên gia để áp dụng đúng những kỹ năng đã học và có những điều chỉnh phù hợp.
Chuyên gia thực hiện các buổi khai vấn để duy trì thực hành thói quen, tạo động lực cho cha mẹ trong quá trình sử dụng phương pháp trị liệu này.
Các câu hỏi test sẽ giúp cha mẹ soi chiếu lại việc thực hành và kết quả mối quan hệ giữa cha mẹ với con cái. Cha mẹ hoàn toàn có thể tự quan sát được quá trình xây dựng mối quan hệ gia đình.
Tác dụng của PCIT:
PCIT được đánh giá là phương pháp hữu ích để:
Xây dựng sự tương tác tích cực giữa cha mẹ và con cái
Xây dựng chiến lược nuôi dạy con tích cực
Giảm các vấn đề về hành vi như cáu giận, tăng động, chống đối …
Gia tăng các kỹ năng trao tiếp, tương tác trong gia đình
Cá nhân mình thấy rằng chẳng riêng gì cha mẹ có con cần trị liệu mà cha mẹ nào cũng nên học cách tương tác với trẻ để xây dựng mối quan hệ tích cực. Chính chúng ta cần học để quản trị cảm xúc, hành vi của mình trước và rồi mọi mối quan hệ xung quanh sẽ tự nhiên thuận theo. Đây là điều mình đã và đang áp dụng từng ngày.
Trong các bản tin sau mình sẽ sẽ giới thiệu với các bạn về bộ kỹ năng PRIDE của PCIT. Hãy thực hành và nếu bạn có bất kỳ câu hỏi gì hãy email cho Hoàng Anh nhé.
Comments